YER TUTUCULAR

Diş hekimliğinde temel amaç çenelerin, dişlerin ve dişlerin etrafındaki çevre dokuların yerlerini sağlıklı olarak almaları ve korunmalarını sağlamaktır. Toplumumuzda koruyucu diş hekimliğine yönelik çalışmalar ile erken süt diş kaybına bağlı olarak gözlenen çapraşıklıklar ve düzensizlikler büyük oranda önlenmeye çalışılmaktadır.

Süt dişlerinin en önemli görevlerinden biri, ileride sürecek olan sürekli dişlere rehberlik etmektir. Süt dişlerinin çürük veya diş travmaları nedeniyle zamanından önce kaybedilmesi,

komşu dişlerin çekim boşluğuna doğru hareketine ve boşluğun kapanmasına neden olarak yer kayıpları ve çapraşıklık ile sonuçlanmaktadır. Yer tutucular, komşu dişlerin çekim boşluğuna hareket etmelerini ve bu yolla daimi dişin ya gömük kalmasını ya da farklı yerden çıkmasını, dolayısıyla ileride ortodontik bozukluk oluşmasını önlemeye yarayan apareylerdir. Bu nedenle kaybedilen dişin oluşturduğu boşluk, altındaki sürekli dişin sürmesine kadar mutlaka bir yer tutucu yapılarak korunmalıdır.

Yer tutucular, çocukların dişleri ve çenelerine uygun olarak diş teknisyenleri tarafından hazırlanırlar. Uygulanmaları ve kullanımları oldukça kolaydır. Çocukların diş gelişimine, kayıp diş sayısına ve yerine göre yer tutucular sabit veya hareketli olarak hazırlanabilirler. Yer tutucular, çekilen süt dişinin altındaki kalıcı dişin ağız içerisine sürmesine kadar ağızda kalmalıdır.

Yer Tutucuların Özellikleri

Sabit Yer Tutucular

• Tek seansta uygulanabilirler.

• Periodontal sorunlara neden olmazlar.

• Metal alerjisi oluşturmazlar.

• Doğal dişe yakındırlar.

Hareketli Yer Tutucular

• Birden çok diş kaybında uygulanabilirler.

• Okluzal fonksiyonu ve diş eksikliğini tamamlarlar

Süt dişlerinin düşme zamanına kadar ağızda kalması amaçlanır. Çünkü :

• Süt dişleri beslenmeyi sağlar.

• Çenelerin normal pozisyonlarda gelişmesini sağlarlar.

• Konuşma, fonasyon ve estetiği sağlarlar.

• Alttaki daimi diş germini travmalardan korurlar.

• Yer tutucu olarak görev yaparlar.

Yer tutucuların ağız içerisine yapıştırılmasından sonra dikkat edilmesi gereken bazı faktörler;

• Sakız, karamel gibi yapışkan yiyeceklerin tüketilmemesi önemlidir. Bu tarz yiyecekler çekme kuvveti uygulayarak yer tutucunun yerinden çıkmasına neden olabilmektedir.

• Yer tutucuların yerinden çıktığı durumlarda en kısa zamanda ortodontist veya pedodontiste başvurarak yer tutucu yeniden yerine yapıştırılabilir.

• Yer tutucu dil veya parmak ile bastırılmamalı veya oynanmamalıdır.

• Yer tutucunun çevresi düzenli bir şekilde fırçalanmalıdır.

• Yer tutucuların yapıştırılmasından sonra düzenli olarak diş hekimi kontrolüne gidilmelidir.

• Yer tutucunun kırılması veya çiğneyici kuvvetler nedeniyle ezilmesi durumunda ise yerine yenisinin yapılması gerekmektedir.

Yer Tutucuların Bakımı Nasıl Yapılır?

Sabit yer tutucuların bakımı diğer dişler gibi yapılır ve günlük olarak çevresi fırçalanır. Hareketli yer tutucularda yemek yerken çıkarılmaları gerekmektedir. Apareyler yemek yenildikten ve dişler fırçalandıktan sonra yerlerine takılmalıdır.